O, sizin kuzeniniz mi? Pamuklu çubuklar size söyleyebilir
Gizemli televizyon programlarında tasvir edilen DNA testinin hassasiyeti yakında gerçekleşebilir. Kyoto Üniversitesi’nde geliştirilen yeni bir teknikle, basit bir örneklem düzeneği, kuzen kadar uzak iki kişi arasındaki ilişkiyi doğru bir şekilde söyleyebilir. Elde edilecek DNA veri tabanıyla bu yöntem, tüm toplulukları yok eden sel, kasırga gibi felaket kurbanlarını belirlemek için kullanılabilir.
Çalışmada yer alan Keiji Tamaki “Şimdiye kadar, ebeveynler ve çocuklar arasındaki çift kanlı ilişkilerin belirlenebilme oranı yüzde 95 iken kardeşlerde bu oran yüzde 72 civarındaydı. Teyzeler ve amcalar gibi biraz daha uzaktaki akrabalarda ise bu oran yüzde beşe kadar iniyordu. Kuzenler ve ikinci kuzenlere gelince bu oranın belirlenebilmesi neredeyse imkânsızdı. Bu yeni teknik, tüm bunları yüzde yüzlük bir oranla buluyor.” demektedir.
Tek yapmanız gereken, pamuklu bir çubukla yanağın içine bir kez dokunmak. Bu örnekle, genetik kodun kişiden kişiye değişen yerlerinde bulunan 170 bin tek nükleotid polimorfizmini (SNP) karşılaştırabiliriz. Bu yöntem, her bireysel SNP’nin nasıl eşleştiğini karşılaştırmak yerine, aynı zamanda kaç ardışık eşleşme olduğunu inceliyor.
Çalışmayı yürüten Chie Morimoto: “Projemizin ilham kaynağı 2011 Büyük Doğu Japonya depremi ve tsunami kurbanlarıdır. Çoğu tsunami kurbanı vefat etti ve bunların yüzde 70’inden fazlası beş yıl geçmesine rağmen henüz tespit edilmedi.”
Evde bırakılan, kişinin kullandığı diş fırçası gibi kişisel eşyalardan toplanan DNA kişinin kimlik tespiti için güvenilir bir materyaldir. Ancak, tsunamiler adli tıp bilim adamlarına doğrudan ipucu bırakacak tüm kanıtları yok ediyor. Bu gibi durumlarda kan testi, umudun tek kaynağıdır. Lakin bunun da sınırlamaları vardır. Çünkü yalnızca çocuklar veya kardeşler gibi birinci derece akrabalar arasındaki kan ilişkilerini doğrulayabilir.
Şimdilik ekibin, yalnızca Japon halkı için yeterli bilgiye sahip olduğu, ancak yeterli veriyle bu yöntemin dünyanın herhangi bir yerinde uygulanabileceği belirtiliyor.
Morimoto çalışmanın geleceği hakkında “Büyük Doğu Japonya’daki tsunami kurbanlarına ait DNA’lar uzun süredir beklemekte, dolayısıyla bu yöntemi bu insanlara hemen uygulayamayacağız. Şu anda, böyle bozulmuş örneklerdeki DNA’yı kullanabilmemiz için iyileştirmeler yapıyoruz.” demektedir.
Kaynak : sciencedaily.com
Haberi Çeviren : Canan Kula
Üniversite : Hacetttepe Üniversitesi (Cranfield University Forensic Investigation Yüksek Lisans Öğrencisi)
Bölüm : Kimya Bölümü
Mail : canankula@gmail.com
Not : Haberlerin dergi yönetimi ile çevirene haber verilmeksizin yayınlanması, kopyalanması, kendi web sitenize eklenmesi kesinlikle yasaktır. Bir yerde yayınlamayı düşünenler iletisim@inovatifkimyadergisi.com adresine ve de haberi çeviren arkadaşımıza mail atarak durumu belirtmeleri gerekmektedir.
