Plastiklerin Karbon Ayak İzi Büyüyor
Araştırmacılar, küresel plastik tedarik zincirini analiz ettikten sonra, ısıtma prosesi, elektrik ve hammadde imalatında için kömür kullanımının artması nedeniyle plastiklerin iklim ve sağlığa olan etkisinin sanıldığından daha fazla olduğunu buldular.
Plastikler işe yarar, ucuz ve son derece popülerdir. Küresel talep son kırk yılda 4 katına çıkmıştır ve insan ve çevreye cevap olarak olumsuz etkilerinin sonuçları ile birlikte bu talep artmaya devam edecektir. Toplum, genellikle plastiklerin özellikle ömürleri dolduğunda, sera gazını ve yandıklarında ortaya çıkan hava kirleticileri saldıklarından veya mikroplastik biçiminde toprak ve suyu kirlettiklerinden habersiz.
Plastiklerin küresel etkisi üzerine yapılan araştırma ayrıca birincil olarak boşaltım aşamasına odaklandı. Ayrıca plastik üretimi konusunda, iklim ve hava kirliliğinin eklenmesi konusunda birkaç çalışma vardır. Ancak derin bir analiz yapıldığında ilgili malzeme ve enerji akışlarını takip etmek için tedarik zincirleri üzerine detaylı bilgi gereklidir.
Plastiklerin Küresel Ayak İzinin Değerlendirilmesi
ETH, Zürih’te Fen, Teknoloji ve İdare (ISTP) bölümündeki doktora öğrencisi Livia Cabernard “Şimdiye kadar, temel olarak bütün plastik üretiminin, plastikteki hammaddelerin neredeyse içerdiği kadar fosil yakıt gerektirdiği değerlendirmesi yapılmıştır” şeklinde açıkladı.
Cabernard, ISTP’de Kıdemli Bilim İnsanı Stephan Pfister ve ETH’de Çevre Mühendisliği Bölümünden Ekolojik Sistem Tasarımı Profesörü Stefanie Hellweg’in araştırmacılardan oluşan ekibinin parçasıdır. İtinalı dedektif işi boyunca ekip, 20 yıllık bir dönem periyodu boyunca plastik tedarik zincirinin iklim ve sağlık etkilerini analiz etti.
Yakın zamanda Nature Sustainability dergisinde yayımlanan çalışmada araştırmacılar, 2015’te 2 milyar tona eşit olan karbon dioksitin (CO2e) 1995’ten beri nasıl iki katına çıktığını gösterdi. Bu, küresel sera gazı salımlarının yüzde 4,5’idir ve daha önce düşünülenden çok daha fazladır. Aynı dönemde, plastiklerin ince tanecikli hava kirliliğinden kaynaklanan küresel sağlık ayak izi yüzde 70 artarak 2015’te yaklaşık 2,2 milyon engelliliğe göre ayarlanmış yaşam yılına (DALY) neden oldu.
Proses Isıtma, Elektrik için ve Hammadde Olarak Kömür
Ekip, çalışmaları için, fosil kaynaklarının çıkarılmasından ürün sınıflarına işlenmesine ve kullanımına, geri dönüşüm, yakma ve depolama dahil olmak ömürlerinin kadar plastiklerin yaşam döngüsü boyunca üretilen sera gazı emisyonlarını belirledi.
Araştırmacılar, plastiklerin artan sera gazı ayak izinin ana nedeni olarak Çin, Hindistan, Endonezya ve Güney Afrika gibi kömüre dayalı yeni sanayileşmiş ülkelerde artan plastik üretimini belirlediler. Bu ülkelerde plastik üretimi için gereken enerji ve proses ısısı, öncelikle kömürün yanmasından gelir. Plastikler için hammadde olarak az miktarda kömür de kullanılmaktadır.
Cabernard, “Çin’in ulaşım sektörünün, Endonezya’nın elektronik endüstrisinin ve Hindistan’ın inşaat endüstrisinin plastikle ilgili karbon ayak izi, 1995’ten bu yana 50 kattan fazla arttı” şeklinde açıkladı. Küresel olarak, plastik üretimindeki karbon bazlı emisyonlar 1995’ten bu yana dört katına çıktı ve şu anda plastiklerin küresel karbon ayak izinin neredeyse yarısını oluşturuyor.
Kömür yakıldığında, havada biririkerek son derece ince tanecikler üretir. Bu tür tanecikli maddeler sağlığa son derece zararlıdır ve astım, bronşit ve kardiyovasküler hastalığa neden olabilir. Proses ısısı, elektrik ve plastik üretiminde hammadde olarak daha fazla kömür kullanıldığı için sağlığa olumsuz etkileri de artmaktadır.
Önemsiz Görülen Plastik Üretimi
ETH araştırmacıları, plastik üretimi için eşit miktarda yakıt ve hammadde olduğunu varsayan daha önceki tahminlerin aksine, artık plastik üretimi için plastikte bulunan ham maddeden iki kat daha fazla fosil enerjinin yakıldığını kanıtladılar.
Bu, çevresel sonuçların değerlendirilmesini etkiler. Cabernard, “Tüm plastiklerin yakıldığı en kötü durum senaryosunda bile, üretimleri toplam sera gazı ve tanecik madde emisyonlarında en büyük payı oluşturuyor” şeklinde açıkladı. Genel plastiklerin üretimi aşaması, plastiklerin karbon ayak izinin büyük çoğunluğundan (yüzde 96) sorumludur.
Yeni Metodoloji Sayesindeki Bilgiler
Daha önce plastik üretiminin küresel karbon ayak izini inceleyen yalnızca bir yayın vardı. Cabernard, “Ancak bu, sera gazı emisyonlarını önemsiz gördü, çünkü üretim proseslerinin kömüre dayalı ülkelere verilmesi nedeniyle artan kömür bağlılığını hesaba katmadı” şeklinde açıkladı.
Araştırmacılar, Cabernard’ın daha önce Pfister ve Hellweg danışmanlığında yaptığı doktora tezinde geliştirdiği yeni bir yöntemi kullandılar. Bu yaklaşım, sanayiler, ülkeler ve bölgeler arasında üretimden tüketime kadar küresel tedarik zincirlerini doğru bir şekilde haritalayabilen çok bölgeli bir girdi-çıktı analizini içerir.
Kaynak: sciencedaily.com
