Yapılan bir çalışma, diyet içecekler ile inme ve bunama arasındaki bağlantıyı ortaya koydu
Aşırı miktarda şeker tüketiminin birçok sağlık sorununu da beraberinde getirdiği bilinmektedir.Bu sorunların çoğu da obezitenin bir sonucudur.Tahmin de edilebileceği üzere bu da çoğu insanı vücut tarafından metabolize edilmeyen yapay tatlandırıcılar kullanmaya teşvik etmiştir.
Şimdi ,yeni yapılan bir çalışmaya göre bu yapay tatlandırıcıların kullanımının da bir takım sağlık riskleri taşıdığını (inme ve bunama ) ortaya çıktı. Çalışma da bu duruma neyin sebep olduğu henüz açıklığa kavuşturulmadı ama bazı ilginç sonuçlar göze çarpıyor.Bu da demek oluyor ki buzdolabınızı boşaltmanıza henüz gerek yok.
Boston’lu araştırmacılar tarafından yürütülen çalışma, 1971 yılından itibaren insanlardan oluşan bir topluluk baz alınarak yapılmıştır. Ortalama olarak, her 4 yılda bir katılımcılar bir takım testlere tabi tutulup sonrasında bir check-up dan geçirildiler. Bu sayede , neredeyse 5000 ‘den fazla katılımcıdan epidemiyolojik veriler toplandı.
Araştırmacılar, zengin şeker içerikli içeceklerin inme ve bunama(unutkanlık) riskini arttırıp arttırmasıyla ilgilenmeye başladılar.Bu yüzden , katılımcılardan bu belirtilen hastalıkları daha önce geçirmiş olan büyük bir çoğunluğu topluluktan elendi. Bu da topluluğun popülasyonunu inme için 3000, unutkanlık içinse 1500 kişi civarına çekti.
Çalışma Parçalara Bölündü
Çalışmacılar ,katılımcıları bir hafta bazında kaç tane şekerli ve diyet içecek tükettiklerine göre gruplara ayrıldı.Bu ayrım her grupta ki insan ayısını belli bir seviyede tutmaya da yardımcı oldu.
Diğer gruplara göre daha en fazla şekeri tüketen grup günde 2 kutu ve daha fazla şekerli içecek tüketti.Bu içecekler yumuşak içimli olanları ve meyve sularını kapsıyor. Diğer grup ise 3 ve daha fazla şekerli içecek tüketti.Diyet içecek tüketen diğer bir grup ise otalama günde 1 kuttu içecek tüketti.
Bu noktada koşullar sağlık riskleri olduğu gerçeğini değiştirmese bile ,okuyuculara bu çalışmanın farklı dozlarda yapıldığını hatırlatmak isteriz.
Şekerli ve diyet içeceklerin tüketimi ayrıca iki yöntem daha kullanılarak ölçüldü. Birincisi ,en son yapılan ankete göre baz alındı.İkinci yöntem ise , son yapılan 3 ankete göre baz alındı. Ekleme yapmak gerekirse, araştırmacılar verileri 3 kısma ayırdılar; bütün inme türleri ,unutkanlık ve Alzheimer hastalığı olarak.
Daha da derinlerine inmek için , araştırmacılar katılımcıları 3 farklı yönde incelediler. Birincisi,sadece temel demografik verileri (yaş ve eğitim bilgileri vs.) baz alırken 2. Yöntemde yaşam şartları da dikkate alındı(beslenme tarzı,fiziksel aktivite vs.) . Üçüncü yöntemde ise bazı temel medikal istatistikler kullanıldı(kan basıncı, kalp problemleri, kolesterol seviyesi vs.) .Bu bahsettiğimiz son modelde kullanılan birkaç parametrenin unutkanlık ve inme için risk faktörleri olduğu biliniyor ,yani son yöntemin en gerçekçi sonucu verdiğini söyleyebiliriz.
Karışık Sonuçlar
Tüm bunların üstüne, araştırmacılar 108 bireyin istatistiksel testlerine baktılar. Bu noktada, sahte pozitif sonuçlar da kaçınılmaz hale geldi.
Sonuçlara güvenmek için, gruplar arasında tutarlılık ve doz efekti gibi şeyler görmek isteyebilirsiniz. İşte burada sonuçlar karıştı. Şekerli içeceklere geldiğinde belirgin bir tutarlılık vardı: Testlerden hiçbirinde ya unutkanlık ya da inme ile istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki gösterilemedi. Bu nedenle, yazarların orijinal hipotezi bir büst olarak ortaya çıktı.
Ancak diyet içecekler ile her şey farklıydı. Son zamanlarda diyet kola alımı, doz etkisi olmamasına rağmen ataklarla ilişkiliydi ve kümülatif alımlar istatistiksel olarak anlamlılığın altına düştü. İskemik inmeler için, ilişki tüm gruplar arasında tutarlıdır, ancak yine, güçlü doz veya etki etkisi yoktu. Bu sonuçları yorumlamak zordur, ancak kesinlikle daha dikkatli bir şekilde incelemeye değerler.
Unutkanlık içinse işler biraz daha basitti. Bazı ilişkilendirmeler ağır içenler arasında istatistiksel olarak önemli iken, tüm sağlık göstergeleri dikkate alındığında tamamen kayboldular. Kümülatif tüketim analiz edildiğinde de bu durum geçerliydi. Bu hem diyet içeceğinin hem de Unutkanlığın muhtemelen her ikisinin de bu istatistiksel modelde kontrol edilen sağlık konularından biriyle ilişkili olduğunu gösteriyor.
Bu bize ne anlatıyor?
Yazarların kararı kesin : “Yapay olarak tatlandırılmış alkolsüz içecek tüketimi, inme ve bunama(unutkanlık) riskini yüksektir”
Ancak, yazarlar tartışmada çok fazla vakit geçirirken, bu noktada neden bu ilişkinin bulunduğunu söyleyecek bir yol yok. “Hastalıklı bireyler(nispeten) sağlıklarının daha da bozulmasını önlemek için diyet içecekleri tüketebilirler” diyor. “Aslında çalışmamızda bunama için bilinen bir risk faktörü olan diabetes mellitus düzenli olarak yapay tatlandırıcılı alkolsüz içecekleri tüketenlerde daha yaygın olarak görülüyor” dedi.
Diğer bir deyişle, buzdolabınızı henüz temizlemeyin !
Kaynak : arstechnica.com
